«
BÄŞINJI BÖLÜM AHLAK »
Ene-atamyz bilen baglanyşykly wezipelerimiz
Beýik Allatagala mukaddes Gurhanda özüne ybadat etmegimizi buýruk berenden soňra, munuň yzyýany bilen ene-atany hormatlamagymyzy tabşyrypdyr. (Isra,23.) Hormatly pygamberimiz hem “Allatagalanyň huzurynda iň ýagşy amal näme?” diýlen soragy berene:
“Öz wagtynda okalan namaz, ene-ata edilen ýagşylyk we Alla ugrunda söweşmekdir” diýip jogap beripdir.( Buhary, K. Mewakitis-Salat, 5; Müslim, Iman, 36.)
Ene-atanyň hak-hukugyna tabyn bolmak, olara ýagşylyk etmek dinimizde iň esasy meseleleriň biridir. Şeýle hem diýmek bolar, ýagny bu dünýäde rahatlyga we ahyretde ebedi bagtlylyga gowuşmak ene-ata oňat seretmeklige, olary hoşal etmeklige baglydyr.
- Çagalaryň öz ene-atasy bilen baglanyşykly wezipeleri gysgaça şulardyr:
Ene-ata güler ýüzli we süýji sözli bolmak,
- Olaryň ýüzlerine gahar-gazaply görnüşde bakmazlyk,
- Olary söz, hereket, iş bilen asla ynjytmazlyk, hatda “off” görnüşde närazylyk manysyndaky ümlügide ulanmazlyk,
- Çagyran wagtlary ýanlaryna derrew barmak,
- Olaryň tabşyrykdyr isleglerini (Alla garşy bolmaýan isleglerini) berjaý etmek,
- Her bir işde olary hoşal etmek,
- Olaryň ýanynda gaty ses bilen gürlemezlik,
- Ýolda olaryň öňüne geçmezlik,
- Ýaşaýyş bilen baglanyşykly kynçylyklary bar bolsa, olara geregiçe kömek etmek,
- Hassalyk, garrylyk sebäpli, olar hyzmata mätäç bolsa, derrew we hoşallyk bilen hemaýat etmek.
Ene-ata aradan çykanyndan soňrada, olar bilen baglanyşykly käbir wezipelerimizde bardyr.
- Olary ýatlap durmak,
- Dogadyr, aýat-töwhir okamak,
- Olar üçin haýyrly-sogaply iş etmek,
- Wesýet eden bolsalar, olary ýerine salmak,
- Olaryň dostlaryna, ýakynlaryna ýagşylyk etmek, olary gynandyryjy sözlerden we hereketlerden gaça durmak.
Beni Seleme taýpasyndan gelen bir adam pygamberimize:
“Eý, Resulalla! Ene-atam aradan çykandan soňra olara etjek ýagşylygym barmy?” diýip soran. Şonda pygamberimiz: “Hawa, bar: olar üçin Allatagaladan ötünç soramak, wesýetlerini we haýyşlaryny berjaý etmek, olaryň ýakyn garyndaşlaryna, dost-ýarlaryna görme-görşe gitmek we olara hödür-kerem etmekdir”(Ebu Dawud, Edep, 129.) diýip jogap beripdir.